4 ปี กฎหมายอำนวยความสะดวก เร่งขับเคลื่อนการพัฒนาการออกเอกสารดิจิทัล เพื่อการให้บริการ e – Service เต็มรูปแบบ


6 January 2563
2139

จากการประกาศใช้พระราชบัญญัติการอำนวยความสะดวกในการพิจารณาอนุญาตของทางราชการ พ.ศ. 2558 ในช่วงระยะเวลา 4 ปี กระตุ้นให้หน่วยงานภาครัฐร่วมกันพัฒนาและปรับปรุงประสิทธิภาพ การให้บริการแก่ประชาชนและสร้างความโปร่งใสในการดำเนินงาน ส่งผลให้ประชาชนหรือภาคเอกชนได้รับความสะดวกจากการให้บริการของภาครัฐ

นายปกรณ์  นิลประพันธ์ เลขาธิการ ก.พ.ร. เปิดเผยว่า หน่วยงานภาครัฐได้ปรับปรุงการให้บริการมาอย่างต่อเนื่อง โดยคำนึงถึงความต้องการของประชาชน เพื่ออำนวยความสะดวกกับประชาชน และภาคธุรกิจ โดยสามารถลดขั้นตอนการดำเนินงานลงได้ ร้อยละ 30 – 50 จำนวน 63 หน่วยงาน รวม 532 ใบอนุญาต ลดระยะเวลาการดำเนินงานเฉลี่ยได้ร้อยละ 41.71  ลดระยะเวลาการดำเนินการได้มากกว่าร้อยละ 70 จำนวน 41 ใบอนุญาต และรายการเอกสารที่เรียกจากประชาชน ลดลง 1,212 รายการ จากส่วนราชการ 58 หน่วยงาน รวม 530 ใบอนุญาต  นอกจากนี้กรมการปกครองได้พัฒนาระบบโปรแกรมการคัดรับรองเอกสารการขึ้นทะเบียนเป็นภาษาอังกฤษ Single Sign-on โดยร่วมกับกรมการกงสุลจัดทำเอกสารราชการเป็นสองภาษา (ภาษาไทยควบคู่ภาษาอังกฤษ) จำนวน 12 ประเภท ซึ่งเอกสารทะเบียนบ้านและบัตรประจำตัวประชาชนมีจำนวนการขอมากที่สุด โดยมีประชาชนขอรับบริการ จำนวน 50,950 ฉบับ ซึ่งประหยัดค่าใช้จ่ายในการแปลเอกสาร 20,380,000 บาท พร้อมกันนี้ได้มีการยกเลิกการขอสำเนาเอกสารที่ทางราชการออกให้จากประชาชน โดยมีหน่วยงานที่สามารถยกเลิกการขอสำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียน ได้ครบทุกงานบริการ จำนวน 60 หน่วยงาน

นอกจากนี้ได้ดำเนินการออกเอกสารหลักฐานของทางราชการผ่านระบบดิจิทัล ซึ่งเปลี่ยนการจัดทำเอกสารจากรูปแบบกระดาษ ไปสู่ข้อมูลดิจิทัล ส่งตรงถึงประชาชนผ่านสมาร์ทโฟน หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่น ๆ โดยได้ร่วมมือกับหน่วยงานของรัฐ กว่า 20 หน่วยงาน ดำเนินการนำร่องพัฒนาเอกสารดิจิทัลใน 5 ประเภทเอกสาร ได้แก่ 1) ใบรับรองอิเล็กทรอนิกส์ (e-Certificate) 2) บัตรที่ออกให้ประชาชน (e-card) 3) ใบรับ/ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ (e-Receipt/e-Tax Invoice) 4) ใบรับรองแพทย์ (e-Medical Certificate) และ 5) ใบมอบอำนาจ (e-Proxy) โดยเน้นเอกสารที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันและอำนวยความสะดวกในการประกอบธุรกิจ

การดำเนินงานต่าง ๆ ที่กล่าวมาข้างต้น ถือเป็นเพียงจุดเริ่มต้นที่จะทำให้งานบริการภาครัฐง่ายขึ้นสะดวกขึ้น โดยสิ่งที่ต้องดำเนินการต่อไปซึ่งเกี่ยวข้องกับ พ.ร.บ. การอำนวยความสะดวกฯ จะเป็นการพิจารณาทบทวนยกเลิกใบอนุญาตให้เหลือเท่าที่จำเป็น รวมทั้ง จัดทำแนวทางและมาตรการเพื่อให้การบริการของรัฐตอบสนองต่อปัจเจกบุคคล  ส่งผลให้ความเป็นอยู่ของประชาชนดีขึ้น

นางสุรางคณา วายุภาพ ผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA (เอ็ตด้า) กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กล่าวเพิ่มเติมว่า มาตรฐานเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำให้ข้อมูลแลกเปลี่ยนกันได้ ซึ่งที่ผ่านมา ETDA ได้ประกาศมาตรฐานและข้อเสนอแนะมาตรฐานที่จำเป็น ทั้งด้านการเงินและการธนาคาร ด้านการค้าและการขนส่ง ด้านสาธารณสุข ด้านความมั่นคงปลอดภัย ฯลฯ โดยได้นำไปใช้กับการออกเอกสารสำคัญในหลายกรณี เช่น ใบอนุญาตส่งออกอ้อยน้ำตาล ของสำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย (สอน.) กว่า 300,000 ใบ และใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ผ่านบริการ e-Tax Invoice by Email สำหรับผู้ประกอบการที่ขนาดรายได้ต่ำกว่า 30 ล้านบาทต่อปี ซึ่งกรมสรรพากรสามารถตรวจสอบความน่าเชื่อถือของเอกสารได้ มียอดการใช้แล้วกว่า 140,000 ใบ

เพื่อรองรับดำเนินการออกเอกสารหลักฐานของทางราชการผ่านระบบดิจิทัล ETDA ยังได้จัดเตรียมโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญ เช่น

  • บริการ e-Timestamping ระบุเวลาที่เอกสารได้รับการสร้างขึ้น ซึ่งสามารถตรวจสอบได้หากเอกสารนี้ได้รับการแก้ไข เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้กับเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งมีปริมาณ
    การใช้งานสะสมจำนวน 1,512,741 เอกสาร จากหน่วยงานสำคัญ เช่น สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (สพร.) สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย (สอน.) โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย และ สำนักงานศาลปกครอง
  • บริการสำหรับการตรวจสอบมาตรฐานของเอกสารอิเล็กทรอนิกส์และลายมือชื่อดิจิทัลที่เชื่อถือได้ผ่านช่องทาง Web Portal (valiation.teda.th) ซึ่งรองรับการตรวจสอบเอกสาร ใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ คำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด  และเอกสารแบบบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินที่ เผยแพร่ทางเว็บไซต์ของ สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (สำนักงาน ป.ป.ช.)
  • บริการลงทะเบียนข้อความมาตรฐานเพื่อเผยแพร่มาตรฐานข้อมูลกลางของเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ที่ออกผ่านระบบดิจิทัลโดยหน่วยงานของรัฐ และ
  • ซอฟต์แวร์ในลิขสิทธิ์การใช้งานแบบ Open Source สำหรับสร้างเอกสารดิจิทัล
  • นอกจากนั้น ETDA ยังเข้าไปนำร่องสนับสนุนการออกหนังสือสำคัญเป็นอิเล็กทรอนิกส์ในหลายหน่วยงาน เช่น การพัฒนาใบเสร็จอิเล็กทรอนิกส์ (e-Invoice) กับ รพ. ศิริราช กรมวิชาเกษตร มหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งสามารถอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน และคาดกว่าจะลดค่าใช้จ่ายในการจัดพิมพ์เอกสารของหน่วยงาน ได้หลายล้านบาทต่อปี

    นางไอรดา เหลืองวิไล รองผู้อำนวยการ รักษาการผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) สพร. หรือ DGA กล่าวว่า สำนักงานรับผิดชอบในส่วนของการให้คำปรึกษา และสนับสนุนให้หน่วยงานพัฒนาการออกเอกสารราชการผ่านระบบดิจิทัล ครอบคลุมทั้งการให้คำปรึกษาในการปรับปรุงกระบวนการให้บริการ (Digital Transformation) และการปรับปรุงระบบดิจิทัลที่หน่วยงานมีอยู่ในปัจจุบันให้สามารถออกเอกสารดิจิทัลตามรูปแบบที่เป็นไปตามมาตรฐานที่ สพธอ. กำหนด รวมทั้ง ได้จัดทำแพลตฟอร์ม Government Data Exchange ให้เป็นแพลตฟอร์มดิจิทัลกลางที่ทุกส่วนราชการสามารถใช้ในการส่งต่อ และแลกเปลี่ยนเอกสารดิจิทัล เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำเอกสารดิจิทัลเหล่านี้ไปใช้ในการบริการประชาชน หรือการดำเนินงานอื่น ๆ ตามภารกิจของตนได้ ภายใต้มาตรฐาน และแนวทางเดียวกัน  

    นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาแพลตฟอร์มดิจิทัลกลางสำหรับบริการภาคธุรกิจ (Biz Portal) ซึ่งผู้ประกอบการสามารถขอรับบริการต่าง ๆ แบบเบ็ดเสร็จ ผ่านช่องทางออนไลน์ได้ถึง 78 ใบอนุญาต จาก 25 ธุรกิจ และภายในปี 2563 นี้ สำนักงานจะขยายแพลตฟอร์มดิจิทัลกลางให้รองรับการบริการสำหรับภาคประชาชน และการให้บริการดิจิทัลได้อย่างเต็มรูปแบบ ตั้งแต่การยืนยันตัวบุคคล การยื่นคำขอ การชำระค่าธรรมเนียม และการรับใบอนุญาตในรูปแบบดิจิทัลต่อไป